در گذشته به دلیل عدم آگاهی و پیش‌داوری‌های بدون پشتوانه‌ی علمی، افراد مبتلا به صرع از ازدواج و بچه‌دار شدن منع می‌شدند. اما پیشرفت علم و شناسایی انواع حملات صرعی و راه‌های تشخیص و درمان این بیماری، باعث شده چنین تفکری از بین برود. امروزه صرع چه در ن و چه در مردان، دیگر دلیلی برای بچه‌دار نشدن نیست. طی دهه اخیر ن بسیاری با وجود ابتلا به صرع ، باردار شده و زایمان آنها بدون مشکل انجام شده است. با خواندن این مقاله افراد مبتلا و علاقه‌مند به بچه‌دار شدن می‌توانند اطلاعات خود را تکمیل کنند.
خیلی کم پیش آمده که صرع ارثی باشد. اما در صورت مبتلا بودن یکی از والدین یا هر دو، احتمال مبتلا شدن کودک به صرع 5 تا 20 درصد افزایش می‌یابد. البته ارث بردن به میزان حادی و نوع بیماری پدر یا مادر مبتلا به صرع وابسته است.
بطور کلی صرع به دو دسته تقسیم میشود، که عبارتند از:
• صرع منتشر» یا گرندمال»
• صرع موضعی» یا پارسیل»
صرع موضعی دو زیرشاخه با نام‌های صرع ساده (بدون بیهوشی) و صرع مرکب (همراه با بیهوشی) دارد. صرع پارسیل مرکب”،شایع‌ترین نوع صرع در میان بزرگسالان میباشد. در صورت ابتلای یکی از والدین یا هر دو به صرع منتشر، ریسک انتقال این بیماری به فرزند افزایش می‌یابد. البته بیشتر صرع‌های منتشر قابلیت
درمان دارند و به ارث رسیدن آن به فرزند نگران‌کننده نیست!
بله امکان‌پذیر است. البته باید برنامه‌ریزی‌شده اقدام کرد. افراد مبتلا به صرع که قصد بارداری دارند، لازم است به نکات زیر توجه کنند:
۱ـ برای جلوگیری از مشکل‌های مغزی و عصبی، مصرف اسید فولیک باید چند ماه قبل از اقدام به بارداری شروع شود. معمولاً مصرف روزانه 5-1 میلی‌گرم اسیدفولیک توصیه میشود.
2ـ مصرف دارو در 3 ماهه اول بارداری باید با کمترین دوز باشد و مادر باردار از مصرف سیگار و الکل، به‌شدت منع میشود. سیگار و الکل نه تنها باعث افزایش بروز نقص‌های مادرزادی میشود، بلکه ریسک ابتلا به صرع در کودک را نیز بیشتر می‌کند. الکل از جفت عبور کرده و به مایع آمنیوتیک نفوذ می‌کند و میزان آن در این محدوده، حدود 10 بیشتر از میزان وجود آن در خون مادر است. محققان بعد از زیر نظر گرفتن 425 نفر 2 تا 49 سال که در دوران جنینی به سندرم جنین الکلی دچار بوده‌اند، متوجه ابتلای ۶ درصد این افراد به صرع شدندو در 12 درصد حداقل یک بار حمله صرع دیده شده است. الکل بر رشد
مغزی جنین هم می‌تواند اثر منفی بگذارد. مسمومیت ناشی از الکل در دوران جنینی قادر است به بروز نقص‌هایی در ناحیه جمجمه و صورت کودک منجر شده و عامل پایین بودن وزن نوزاد متولدشده باشد. اختلالات یادگیری، مشکلات قلبی، اختلالات رفتاری و نیز زبانی از جمله مشکلاتی است که در کودکانی که مادرشان در دوران بارداری الکل مصرف کرده‌اند، دیده شده است.
تشدید حملات صرعی در دوران بارداری به‌ندرت پیش می‌آید و تنها در 25 درصد ن باردار این حملات دیده شده و در 65 درصد ن مبتلا، بارداری بر صرع و تشنج بی‌اثر تشخیص داده شده و در 10 درصد حتی تعداد و شدت حملات تشنج کاهش پیدا کرده است. مصرف نکردن داروهای ضد تشنج از ترس آسیب رسیدن به جنین، دلیل اصلی بالاتر رفتن تعداد حملات در زمان بارداری است. در صورت مصرف مرتب داروها، تعداد حملات در دوران بارداری کاهش می‌یابد.
م با
پزشک در صورت وم تغییر و یا کاهش دوز داروهای ضد صرع ضروری است. به‌عنوان مثال مصرف داروهای ضد صرع مانند توپیرامات (Topiramate)، اکس کاربازپین (Oxcarbazepine)، گاباپنتین (Gabapentin)، لوتیراستام (Levetiracetam) و لاموتریژین (Lamotrigine) در دوران بارداری خطر کمتری دارند و به نقص مادرزادی منجر نمی‌شوند.
اما داروهایی مثل فنی‌توئین (Phenytoin)، فنوباربیتال (Phenobarbital)، والپروات (valproate) با نام‌های تجاری دپاکین و والپاکین و همچنین کاربامازپین (Carbamazepine) قادرند باعث نقص مادرزادی جنین به‌خصوص در ناحیه صورت، ستون فقرات، قلب و دستگاه تناسلی جنین شوند. در برخی شرایط قطع مصرف قرص، برای مدت کوتاهی امکان‌پذیر است. اما باید توجه داشت که قطع داروهای صرع نباید بدون اجازه پزشک انجام گیرد، زیرا ریسک قطع ناگهانی داروهای ضد صرع در دوران بارداری بسیار بالا است.
برخی داروهای ضد صرع در دوران بارداری دارای عوارض بیشتری هستند و قادرند به نقص مادرزادی جنین منجر شوند، ممکن است در اثر مصرف داروهای ضد صرع مانند قرص کاربامازپین یا والپروئیک اسید در دوران بارداری و یا مصرف ترکیبی داروها، جنین به نقص‌های مادرزادی زیر دچار شود:
• رشد ناقص انگشتان یا ناخن
• شکاف کام و لب
• ناهنجاری‌های اسکلتی
• اسپینا بیفیدا (مهره شکاف دار)
• اختلالات دستگاه گوارش
• بیماری قلبی
افراد مبتلا به صرع که می‌خواهند باردار شوند، باید با پزشک‌شان م داشته باشند تا نوع داروی مصرفی آنها را تغییر دهد. البته هنوز اطلاعات کافی در مورد تاثیر داروها بر جنین موجود نیست و در مورد خطرات قطعی آن نمی‌توان توضیح داد.
داروهای ضد صرع در هنگام بارداری، باعث افزایش متابولیسم ویتامین K در کبد می‌شوند. کمبود این ویتامین می‌تواند باعث تأخیر در انعقاد خون شده و به خونریزی در مغز جنین یا دیگر ارگان‌های او بعد از تولد منجر شود. بنابراین مصرف مکمل ویتامین Kبرای بانوان باردار مبتلا به صرع در هفته‌های پایانی بارداری توصیه شده است. نوزاد نیز به محض تولد این ویتامین تزریقی را باید دریافت کند.
مصرف داروهای ضد صرع مانند توپیرامات (Topiramate)،
گاباپنتین (Gabapentin)، اکس کاربازپین (Oxcarbazepine)،لوتیراستام (Levetiracetam) و لاموتریژین (Lamotrigine) در دوران بارداری خطری ندارند و به نقص مادرزادی منجر نمی‌شوند.
زایمان طبیعی برای مادر باردار مبتلا به صرع امکان‌پذیر است. اگر مادر مبتلا به صرع در طول انقباضات رحمی به حملات تونیک – کلونیک منتشر، مکرر و غیرقابل کنترل یا تشنج های مکرر دچار شود به‌طوری که توانایی زایمان طبیعی را نداشته باشد، باید سزارین شود.
این مسئله به نوع صرع وابسته است. صرع‌های ساده، میوکلونی و متمرکز خطری ندارند، اما حملات تونیک – کلونیک و منتشر ممکن است برای جنین خطرناک باشد. زیرا اکسیژن رسانی به جنین را قطع می‌کند. در هر حال، قطع مصرف داروها در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. زیرا تکرر حملات به‌طور حتم برای جنین خطر بیشتری دارد.
آیا مصرف داروهای پیشگیری از حملات صرع به نقص‌های جنینی منجر میشود؟
گرچه براساس آمار، فرزندان افراد مبتلا به صرع در مقایسه با سایر افراد جامعه بیشتر به نقص‌های مادرزادی دچار می‌شوند، اما میزان نقص‌های قابل‌توجه تنها 2 تا 3 درصد میباشد و سایر عوارض قابل اصلاح و درمان هستند. عیوب مادرزادی تنها به دلیل مصرف دارو ظاهر نمی‌شوند و معمولاً ناشی از عادات نادرست دیگری مثل مصرف الکل و سیگار میباشد.
براساس توصیه‌ی متخصصان، حتی با وجود خطرات احتمالی و تشنج در مادر مبتلا به صرع، حتماً شیردهی مشکلی ندارد. البته تمام داروهای ضد صرع از شیر عبور می‌کنند، اما غلظت آنها ضعیف است بر جنین و تاثیری ندارد. تنها برخی داروها که میزان غلظت آنها در خون و شیر مادر برابر است می‌توانند دردسرساز شوند. بنابراین باید از همان ابتدا نوزاد زیر نظر گرفته شده و با مشاهده علائمی مثل مک زدن‌های ضعیف، خواب آلودگی شدید یا شلی و سستی عضلات، شیردهی قطع شود.
برخی داروهای ضد صرع بر روی جذب داروهای پیشگیری از بارداری اثر می‌گذارند. به این داروها القا کننده های آنزیم های کبدی گفته میشود و قادرند باعث تسریع برخی روندها در سلو‌ل های کبدی شوند. از جمله این داروها می‌توان به اکس کاربازپین (Oxcarbazepine)، کاربامازپین (Carbamazepine)، فنوباربیتال (Phenobarbital) و توپیرامات (Topiramate) اشاره کرد. اگر همزمان با داروی پیشگیری از بارداری از این داروهای ضد صرع استفاده شود باید به پزشک خود اطلاع داده و به موارد زیر را جدی گرفت:
1- اگر از قرص جلوگیری برای پیشگیری از بارداری استفاده می‌کنید، دوز استروژن آن باید حداقل 50 میکروگرم باشد، یعنی مقداری که بالاتر از حد معمول است. در عین حال توصیه میشود از یک روش کمکی دیگر مانند کاندوم هم استفاده شود.
2- مصرف قرص پروژسترون می‌تواند خطرناک باشد.
3- مصرف کپسول کاشتنی پروژسترون یا کپسول زیرپوستی توصیه نشده است.
4- اگر از روش جلوگیری اورژانسی استفاده کردید، دقت داشته باشید که دوز لوونورژسترل (Levonorgestrel) آن باید از 3 میلی‌گرم بیشتر باشد.
درباره این سایت